Ses Bozuklukları
Çocuklarda görülen ses bozuklukları; çok sık veya uzun süren ağlamalar, çok yüksek sesle konuşma, sert konuşma alışkanlıkları, bağırarak istek bildirme davranışları, reflü gibi nedenlerle oluşan ses kısıklıklarıdır. Çocuklarda en sık görülen ses teli (ses kıvrımı) lezyonları; nodül denilen ses tellerinden birinde ya da her ikisinde oluşan nasırlaşmalar veya polip denilen içi sıvı ya da kan dolu kesecikleridir.
Çocuklarda Görülen Ses Bozukluklarının Teşhis ve Tedavisi İçin Ne Yapılmalıdır?
Çocuğun ses kısıklığı 15 günden uzun sürmüşse veya çok sık aralıklarla ses kısıklığı yaşıyorsa öncelikle bir kulak burun boğaz doktoru tarafından muayene edilmelidir. Muayene sonucuna göre doktor, uygun olan ilaç tedavilerinin yanı sıra ses terapisi önerebilir. Dört yaşından küçük çocuklarda görülen ses bozukluklarında, genellikle çocuğun ses kısıklığının sebebi sık sık ağlama ya da bağırarak isteklerini yaptırma gibi olumsuz davranış temellidir ve böyle bir durum söz konusu ise davranış terapisi için bir psikoloğa gidilmesinde fayda vardır. Dört yaşından büyük çocuklarda ise bir konuşma terapisti ile ses terapisine başlanabilir. Terapide çocuğa, kendi sesi ve konuşma davranışlarıyla ilgili farkındalık kazandırılmaya çalışılır. Çocuğun olumsuz davranışlarını fark edip düzeltmesi için hazırlanmış olan oyun ve hikayelerden oluşan bir terapi yöntemi uygulanır.
Mutasyonel Falsetto (Puberphonia) Nedir? Kaç Yaşındaki Çocuklarda Görülür?
Sesimiz de bizimle birlikte büyür ve değişir. Ergenlik döneminde hızlı bir büyüme sürecine girilir. Özellikle erkek çocuklarda boy uzaması çok hızlı olur. Aynı zamanda ses telleri uzar ve daha kalın ses çıkarabilecek özelliğe kavuşur. Bazı erkek çocukları bu hızlı büyümeye ve fiziksel değişikliklere hızlıca adapte olamayabilir. Sesinin aniden kalınlaşması karşısında, duyduğu sesten rahatsız olup eski çocuksu sesini yakalamaya çalışabilir. Bu şekilde ses tellerini doğal çalışma prensibine aykırı kullanmaya çalıştığından perde kırılmaları olur. Konuşurken pek çok ses geçişi duyulur. Zaman zaman kalınlaşıp incelen, ne çocuk sesi, ne kız sesi ne de tam bir erkek sesine benzeyen rahatsız edici bir ses duyulur. Bu durum “püberfoni” ya da “mutasyonel falsetto” olarak adlandırılır. Erkek çocukların ergenlik dönemine geçiş yaptıkları 11-16 yaş arasında görülür.
“Mutasyonel Falsetto” (Püberfoni) Kalıcı Olabilir mi?
Ergenlik döneminde erkek çocuklarında görülen “mutasyonel falsetto (püberfoni)” olarak tanılanan ses bozukluğu bazı durumlarda kalıcı hale gelebilir. Ergenlik dönemindeki ses geçişleri çoğu zaman birkaç günde/haftada kendiliğinden düzelir. Ancak bir aydan uzun süre sesin oturmaması ve doğal olmayan bir ses ile konuşma durumu söz konusu ise mutlaka öncelikle bir kulak burun boğaz doktoru tarafından ses tellerinin muayene edilmesi gerekir. Muayene sonucunda “mutasyonel falsetto (püberfoni)” tanısı konulması durumunda konuşma terapistine yönlendirilir. Bu ses bozukluğu doğru zamanda düzeltilmediğinde, çocuğun okul başarısını, psikolojisini bozduğu, yetişkinlik döneminde askerlik, kariyer planı, psiko-sosyal yaşamını olumsuz yönde etkilediği için en kısa sürede bu ses bozukluğunun düzeltilmesi için bir konuşma terapistinden yardım alınmalıdır.
“Mutasyonel Falsetto” (Püberfoni) Terapisinde Ne Yapılır ve Terapi Ne Kadar Sürer?
Konuşma terapisinde kişiye gırtlak kaslarını ne şekilde kullanacağı ve kendi doğal sesinin ne olması gerektiği öğretilir. Bu sorunun herhangi bir ilaç tedavisi yoktur. Genellikte bir seansta bu sorun düzeltilebilir. En fazla üç seansta sesin düzelmiş olması gerekir. Üçüncü seansın sonunda istendiği gibi ses çıkartılamaması durumunda hormonel bozukluklar ya da psikolojik sorunlar açısından inceleme yapılması önerilir.